Xuất khẩu rau quả của Việt Nam đã cho thấy dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ, với tổng giá trị xuất khẩu trong 7 tháng đầu năm 2025 ước đạt hơn 3,83 tỷ USD, sau khi sụt giảm mạnh vào đầu năm.
Nông dân thu hoạch sầu riêng đạt chuẩn VietGAP tại Gia Lai. (Ảnh: VNA)
Sự phục hồi này được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng mạnh với sầu riêng, cùng đà tăng trưởng ổn định của các sản phẩm chủ lực như dừa, xoài chế biến và chanh dây.
Phục hồi sau cú sụt giảm đầu năm
Số liệu sơ bộ cho thấy xuất khẩu rau quả đạt 731,4 triệu USD trong tháng 7, tăng 32,9% so với cùng kỳ năm trước, dù giảm 9,4% so với tháng 6. Trong giai đoạn tháng 1–7, giá trị xuất khẩu toàn ngành ước đạt hơn 3,83 tỷ USD, mức giảm theo năm chỉ còn 2,2% – cải thiện đáng kể so với mức giảm gần 30% hồi đầu năm.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VinaFruit), cho biết đây là bước ngoặt tích cực cho ngành. Phần lớn sự phục hồi đến từ sầu riêng – sản phẩm đóng vai trò trụ cột trong tăng trưởng xuất khẩu năm 2023.
Dừa, xoài, chanh dây tăng tốc
Bên cạnh sầu riêng, các sản phẩm như dừa, xoài chế biến và chanh dây ghi nhận tăng trưởng ấn tượng. Đáng chú ý, giá dừa Việt Nam đã tăng từ 1,21 USD/kg (2022) lên 7,26 USD/kg (2025), phản ánh nhu cầu toàn cầu gia tăng đối với thực phẩm, mỹ phẩm và nhiên liệu sinh học từ dừa.
Sau Trung Quốc, Mỹ bắt đầu nhập khẩu dừa tươi từ Việt Nam vào năm 2023, trong khi các thị trường Trung Đông cũng đang gia tăng đơn hàng.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Mỹ nổi lên là thị trường tăng trưởng nhanh nhất, với kim ngạch tăng 166% so với cùng kỳ, chiếm 8,42% tổng xuất khẩu, so với mức 5% năm 2024. Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất, chiếm 52,62% tổng giá trị, nhưng giảm so với mức 65% cùng kỳ năm trước.
Các thị trường khác như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hà Lan cũng đạt tăng trưởng từ 10% đến 70%. Ngược lại, xuất khẩu sang Trung Quốc và Thái Lan lần lượt giảm 24% và 29%, do rào cản kỹ thuật gia tăng.
Mở rộng chế biến và tiếp cận thị trường
Tại Hội nghị Xuất khẩu Rau quả Quốc gia ngày 18/7 ở TP. Hồ Chí Minh, các đại biểu xác định chuối và chanh dây là động lực xuất khẩu tiếp theo. Chuối Việt Nam hiện đã có mặt tại các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Mỹ và Trung Quốc.
Việt Nam đang đàm phán để chính thức xuất khẩu chanh dây sang Mỹ, đồng thời đã hoàn tất hồ sơ kỹ thuật để tiếp cận thị trường Hàn Quốc và Thái Lan.
Theo VinaFruit, triển vọng phục hồi nửa cuối năm 2025 được hỗ trợ bởi việc điều chỉnh quy trình sản xuất để đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của các nước nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc. Tiến độ cấp mã số vùng trồng và chứng nhận cơ sở đóng gói được đẩy nhanh, nhiều rào cản kỹ thuật được tháo gỡ qua đối thoại song phương.
Tăng trưởng ổn định được kỳ vọng tại các thị trường giá trị cao như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Úc, đặc biệt đối với sản phẩm chế biến. Xu hướng gia tăng tỷ trọng sản phẩm chế biến giúp giảm phụ thuộc vào trái cây tươi, kéo dài thời gian bảo quản và hạn chế rủi ro thị trường.
Triển vọng mạnh vào mùa cao điểm cuối năm
Ở chiều nhập khẩu, giá trị nhập khẩu rau quả tháng 7/2025 ước đạt 234,6 triệu USD, tăng 9,3% so với tháng trước và 14,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 7 tháng, nhập khẩu đạt hơn 1,43 tỷ USD, tăng 16,9%.
Dù xuất khẩu sầu riêng giảm trong nửa đầu năm, nhưng các tín hiệu gần đây cho thấy khả năng bứt phá vào mùa cao điểm cuối năm, nhất là khi nhu cầu từ Trung Quốc tăng trước dịp Tết Nguyên đán. Ông Nguyên cho biết người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng ưa chuộng sản phẩm trái cây chế biến nhờ tính tiện lợi và giá trị gia tăng.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tập trung tháo gỡ rào cản tiếp cận thị trường cho sầu riêng – sản phẩm chiếm một nửa giá trị xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong năm 2024. Việc giải quyết các rào cản kiểm dịch thực vật và đẩy nhanh cấp mã số vùng trồng sẽ là chìa khóa để khôi phục xuất khẩu sang Trung Quốc trong thời gian tới.
Với đà tăng trưởng mạnh từ năm 2024 (7,12 tỷ USD) và xu hướng phục hồi rõ rệt, các chuyên gia tin rằng ngành rau quả Việt Nam có đủ điều kiện để đạt mục tiêu 8 tỷ USD xuất khẩu trong năm 2025, nếu duy trì tốc độ hiện tại và tiếp tục mở rộng sang các thị trường giá trị cao, bền vững.
trích nguồn VOV.vn